Şu kombu çayını ne kadar gözümde büyütmüşüm. Sırf bu yüzden daha önce maya ziyan etmişliğim var. Meğersem ne kadar basitmiş. Sevgili arkadaşım Özlem, bana maya verince ve de kolaylığını anlatınca ''bu sefer cesaret edicem'' dedim ve iyi de etmişim. Gerçekten çok basit. Instagramda anlatmaya başladım ama baktım konu uzuyor, buraya taşındım :)
Öncelikle Kombu Çayı'ndan kaçmamın nedenlerinin başında, içinde şeker olması geliyordu. Şekeri hayatımdan öyle bir çıkartmışım ki, birşeyin içine nasıl alıp koyarım aklım almıyordu. Uzun araştırmalarım sonunda o şekerin yokolduğuna ikna oldum.
Kombunun faydaları çok fazla. Google'dan okuyabilirsiniz. Ben burada yapımını anlatayım. Ilk mayamı Özlemcim verdi ve cok basitçe bana anlattı. Internette maya satan birçok yer var. Ayrıca Facebook'ta Kambucha Kardeşliği diye bir grup varmış. Ordan ücretsiz temin edilebilirmiş. Ben bakadım, siz bir bakın isterseniz.
Ilk yapmaya başladığımda bozucam diye çok korktum. O kadar kolay oluyormuş ki, bugune kadar niye boyle korkmuşum anlamadım :)
Sırası ile adımlar şöyle..
* 2.5 litrelik bir cam kavanozu kaynar içme suyu ile çalkalayıp dezenfekte ettim. Sonra 2 litre kaynar suyu içine koydum ve 5 tane siyah çay posetini kavanozun içine sallandırdım. Açık siyah çay da olur ama o zaman süzmemiz gerekiyor. En az 15 dk demlenmesi gerekiyor. Sonra poşetleri çıkarttım. Bu arada yeşil çayla da oluyormuş. Ben ilk denememde klasik tariften gittim.
* Kombu mantarındaki bakteriler şekerle besleniyor ve fermantasyon süresi boyunca şekeri yiyorlar. Öncelikle bizim evde şeker yoktu. Şeker satın aldım ve bayağı elim titreye titreye, kendime telkinle şekeri ölçtüm. 2 litre çaya 150 gr şeker deniyor, ben onu 100 gr’a çektim. Demlenmiş çayımıza 100 gr şekeri ekledim ve ptahta bir kaşıkla karıştırdım, şekeri erittim. Kefirde de olduğu gibi, bunda da metal kaşık kullanmıyoruz. EDİT : Sonradan okuduğuma göre şekeri metal kaşıkla eritiyormuşuz. Sanırım tahta kaşıktaki bakteriler suya geçmesin diye böyle yapılıyor. Kafama yattı. Bir sonrakine böyle yapacağım.
* Özlem’in bana verdiği mayayı ve mayanın içinde durduğu 250 gr eski kombu çayını kavanoza koydum. Bana eskiden zor gelen burası oluyordu. Maya kıvrılmayacak, kavanoz mayanın çapında olacak vs gibi şeyler okumuştum. Özlemcim ''takiıma bunlara'' dedi ve ben de takılmadım. Kavanozun çapı mayadan büyük mü küçük mü bilmiyorum valla. Maya kıvrıldı da ayrıca. Hiç takılmadım. Soğumuş ve oda sıcaklığına gelmiş şekerli çayıma mayayı ve bir önceki çaydan 250 ml ekledim. Ağzını bir tülbentle örttüm ve kapalı dolaba koydum.
* Fermantasyon 5. günden 30. güne kadar gidiyor. Ilk günler çay hala şekerli oluyor. Ben 17. günde yani dün akşam fermantasyonu bitirdim. Bayağı Ice Tea tadında bir içecek bu. Çocuklara nolur o Ice Tealeri içirmeyin. Şunu verin, hayatta aramazlar başka birşey. Hem de bir sürü faydalı bakteri almış olurlar.
Şayet fermantasyonu uzun tutarsanız çay artık sirkeleşmeye başlar. Ne kadar uzun fermantasyon, o kadar fayda demek değilmiş. En ideal fermantasyon süresi 15-20 gün arasıymış.
Çayı meyveler ile tatlandırmak, mayanın tekrar çay yapılması ve saklanması
* 2.5 litrelik kavanozdan 250 ml ayırdım ve bu çayı cam bir kasenin içine koydum. Bu çay benim bir sonraki mayalamamda lazım olacak. Ayrıca mayaları da bir tahta kaşık yardımı ile bu çayın içine koydum. Yarın tekrar mayalama başlayana kadar orada bekleyecekler.
2-3 hafta bu çayın içinde mayalar bekleyebiliyor ama kesinlikle buzdolabına konulmamalı. Oda sıcaklığında kalmalı.
Eğer daha uzun duracaksa çaya haftada bir çay ve şeker ekleyerek mantarın beslenmesi sağlanıyormuş. Ben sanırım hiç durmadan yaparım :)
* Normalde çayımız hazır. Bu hali ile de tadı çok güzel. Şişelere koyup tam buzdolabına aktarıyordum ki, yine Instagram'dan arkadaşım ananas ile fermanteye devam etmenin çok güzel olduğunu söyledi. Tam seyahatten gelmişiz, öyle yorgundum ki ama aklıma dolaptaki ananas geldi. Hadi Sema dedim, bundan da eksik kalma :)
* Yarısını sade olarak şişelere doldurduğum çayın diğer yarısının içine ananasları kestim attım. Resimde arkadaki büyük şişede görebilirsiniz. Aslında sebze ile fermantasyona devam edilecek çaylar küçük şişelere konmuş ve meyveler içine atılmış. Internette hep böyle gördüm ama ianın benim onu bile yapmaya gücüm yoktu. Sade kombu çaylarını buzdolabına kaldırdım ve içine ananas koyduğum kavanozu yine karanlık dolabın içine koydum.
* 2. fermantasyonda şişenin ağzı kapalı duruyor. Kapalı kalmasının nedeni gaz oluşturmak. Bu içeceğimiz gazlı olacak ümidindeyim. 2 gün de böyle duracak.
Kombunun diğer kullanım alanları
Kombu çayı içilmesinin haricinde şu şekillerde de kullanılıyormuş. Hepsini deneyip size de anlatacağım :)
Suyla incelterek yüz toniği olarak, kırışık karşıtı etkisi varmış.
Mantarın kendisi ile yüze maske yapılıyormuş. Mantarı yüzünüze yerleştirip, 15 dk yatak pozisyonda kalarak mayanın kaymasını engelliyormuşuz. Ciltteki hücreleri yeniliyormuş.
Lavaboya karbonat döküp sonra üstüne kombu çayı dökerek lavabo aç olarak
Mayalamayı 30 gün yapıp, çayı sirke haline getirip, saçın son durulamasında kullanılırsa saçlar çok parlak oluyormuş.
Evde sirke kullanılan her yerde 30gün mayalama sonrası elde edilen Kombu sirkesi kullanılabilirmiş.
Bu sirke ile yeşilliklerimizi yıkayabilirmişiz.
Bundan sonra başlasın kombu macerası :) Yaşadıkça sizinle de paylaşacağım tabii ki :)
Düzenleme 04/04/2020 : Kombuchayı 2-3 sefer yaptıktan sonra devam edemedim. İçine konan şekeri bir türlü bünyem kabul etmedi. Kendi ellerimle o kadar şeker kullanamadım :) Bir de midemi yaktı. Bu yüzden kullanmayı bıraktım.